Podróżuj odpowiedzialnie

Współczesna cywilizacja wkroczyła w nowy etap rozwoju, którego cechą charakterystyczną jest świadomość ekologiczna. Poznanie i zrozumienie wzajemnych relacji między człowiekiem a przyrodą, antropogenicznych zagrożeń dla środowiska przyrodniczego i potrzeby jego ochrony odzwierciedla się w codziennym życiu współczesnych ludzi. Na rynku pojawia się nowy konsument, który jest skłonny do kupowania ekologicznych towarów i usług, jak również gotowy do zmiany swojego stylu życia, przyzwyczajeń i modelu konsumpcji, aby chronić środowisko. Świadomość ekologiczna wpływa bowiem np. na rutynowe czynności wykonywane w domu lub pracy, zakup dóbr i usług, wreszcie sposób spędzania wolnego czasu, wybór miejsca i formy podróży. Turystyka, która jest nierozłącznie związana ze środowiskiem przyrodniczym i zależy od jego jakości, szczególnie elastycznie reaguje na zachodzące zmiany myślenia i potrzeb współczesnych ludzi. Nową generację turystów odpowiedzialnych wyróżnia specyficzny typ zachowań w stosunku do środowiska przyrodniczego i kulturowego, wysoka świadomość ekologiczna i wrażliwość społeczna.

tekst ©Dominika Zaręba

 

Nie zostawiaj po sobie śladu!

Zasady odpowiedzialnego podróżowania wprowadza w życie coraz więcej narodowych i regionalnych instytucji zajmujących się promocją turystyki, obiektów i organizatorów ekoturystyki, organizacji społecznych a także wydawnictw turystycznych.

Ekopodróżnik jest zainteresowany zwiedzanym regionem, jego historią, dziedzictwem, przyrodą, szanuje miejscowe zwyczaje i mieszkańców, smakuje specjałów kuchni regionalnej, kupuje wytwarzane lokalnie produkty na targach i w małych sklepikach, lubi spędzać czas aktywnie i jeśli to możliwe, korzysta z bardziej ekologicznych środków transportu.

Przygodę z ekoturystyką można zacząć od podróży na małą skalę, choćby od wyjazdu na łono natury, na polską wieś w okolice obszarów chronionych. Zatrzymać się na nocleg w rodzinnym pensjonacie albo gospodarstwie agroturystycznym, spędzić czas aktywnie – na rowerach, pieszo, kajakiem, konno…, delektować się regionalnym jadłem, odkrywać lokalne klimaty i „ducha miejsca”.

 

Podróżuj odpowiedzialnie – Kod odpowiedzialnej podróży

1. Zaplanuj swoją podróż i przygotuj się do niej.

2. Naucz się choćby kilku słów i zwrotów w języku kraju czy regionu, który odwiedzasz.

3. Kupuj lokalne produkty i pamiątki.

4. Korzystaj z usług miejscowych ludzi, tak by jak najwięcej Twoich wydatków wspierało lokalną gospodarkę.

5. Kosztuj miejscowej kuchni, kupuj sezonowe produkty spożywcze na targach i jarmarkach.

6. Szanuj mieszkańców, ich kulturę i tradycje, staraj się nie zwracać na siebie uwagi strojem i zachowaniem zupełnie odmiennym od miejscowych zwyczajów, proś o zgodę, gdy chcesz zrobić komuś zdjęcie.

7. Nie zostawiaj po sobie śmieci, szczególnie w miejscach cennych przyrodniczo i parkach narodowych.

8. Dbaj o dziedzictwo kulturowe, nie zostawiaj po sobie śladu, zwiedzając obiekty zabytkowe i stanowiska archeologiczne.

9. Korzystaj z ekologicznych srodków transportu i komunikacji publicznej.

10. Podróżuj aktywnie i poznawczo!

Oprac. Dominika Zaręba dla Wydawnictwa Bezdroża

Kim jest ekoturysta/ekoturystka?

Ekoturystyka to styl podróżowania bliskiego naturze, aktywny i poznawczy. To odkrywanie miejsc wyróżniających się bogactwem przyrody, pięknem krajobrazu i niepowtarzalną kulturą. Styl aktywnego i dogłębnego zwiedzania miejsc cennych przyrodniczo  jest pewnego rodzaju powrotem do tradycji podróżowania i pieszych wędrówek zapoczątkowanych już ponad sto lat temu. „Pierwowzorami” polskich ekoturystów są nasi pierwsi krajoznawcy, miłośnicy gór, popularyzatorzy ochrony przyrody oraz pionierzy głębokiej turystyki, tacy jak: Hugo Zapałowicz, Jan Gwalbert Pawlikowski, Mieczysław Orłowicz, Władysław Szafer i inni.

Ekoturysta i ekoturystka odwiedzają miejsca wyróżniające się bogactwem przyrody, pięknem krajobrazu i unikatową kulturą. Smakują kuchni regionalnej, pamiątki i produkty wytwarzane lokalnie kupują na targach i w małych sklepikach, poznają zwyczaje i tradycje, odkrywają klimat miejsca… Są zainteresowani odwiedzanym regionem, jego historią, dziedzictwem, przyrodą. Wsłuchują się w opowieści ludzi, szanuje miejscowe zwyczaje i mieszkańców. Uczestniczą w imprezach kulturalnych i artystycznych. Spacerują, jeżdżą na rowerze, poszukują bliskiego kontaktu z przyrodą.

Globalne Kryteria Turystyki Zrównoważonej GSTC

Szczegółowe kryteria prośrodowiskowe dla branży turystycznej, szczególnie hoteli i tour operatorów, zostały opracowane przez Globalną Radę Turystyki Zrównoważonej GSTC – dla branży (GSTC Industry Criteria) oraz dla Destynacji (GSTC Destination Criteria).. Wprowadzają one minimalne wymagania, do których powinno dostosować się każde odpowiedzialne przedsiębiorstwo i destynacja turystyczna. Zostały podzielone na cztery główne tematy: skuteczne planowanie zrównoważonego rozwoju, maksymalizacja korzyści społecznych i gospodarczych dla miejscowej społeczności, wzmacnianie dziedzictwa kulturowego oraz zmniejszanie negatywnego wpływu na środowisko. Global Sustainable Tourism Council GSTC jest organizacją akredytującą firmy certyfikujące na świecie.

Przykłady ekocertyfikatów w branży turystycznej:

Green Globe – globalny certyfikat branży turystycznej i okołoturystycznej na rzecz turystyki zrównoważonej. Certyfikacji podlegają m.in.. branża hotelarska, tour operatorzy, statki wycieczkowe, pola golfowe, atrakcje, centra kongresowe, centra spa, firmy transportowe i in. Opiera się o światowe standardy, w tym kryteria GSTC, Agendę 21, ISO 9001/14001/19011 i in.

Green KeyBlue Flag – eko-certyfikaty popularne w Europie, wdrażane przez Fundację na rzecz Edukacji Ekologicznej (Foundation for Environmental Education FEE). Green Key (Zielony Klucz) skierowany jest do branży turystycznej (głównie hotelarskiej), a Blue Flag (Niebieska Flaga) przyznawany jest plażom i marinom.

Eco-Certified Tourism / Australia – jeden z pierwszych certyfikatów ekoturystycznych na świecie. Eko-certyfikat przyznawany produktom turystycznym organizowanym w przyrodzie (wycieczki, zakwaterowanie, atrakcje). Przyznawany jest przez organizację Eco-Tourism Australia

Rainforest Alliance – Międzynarodowy certyfikat dla firm wyróżniających się odpowiedzialnością społeczną i środowiskową, popularny w krajach Ameryki Środkowej i Południowej.Najbardziej znany jest w rolnictwie, branży spożywczej i leśnictwie, ale certyfikacji mogą poddać się także touropearatorzy i hotele.

Przykłady certyfikatów dla obiektów przyjaznych rowerzystom w Europie Środkowej: