Szlak Odry to ponad 700-kilometrowa sieć ścieżek rowerowych, szlaków wodnych, tras pieszych i edukacyjnych, prowadzących przez najbardziej malownicze zakątki Doliny Środkowej Odry. Główną oś szlaku tworzy tzw. Rowerowy Szlak Odry, oznakowany i biegnący po obu stronach rzeki od Oławy przez Wrocław aż do Kostrzynia oraz Kajakowy Szlak Odry.
tekst © Dominika Zaręba, rys. Iwona Siwek-Front
Największymi atutami szlaku są liczne starorzecza, łąki zalewowe (Łęgi Odrzańskie – obszar proponowany do programu Natura 2000), atrakcje turystyczne związane z historią tych terenów oraz malownicze krajobrazy. Uruchomienie szlaku zainspirowało mieszkańców do podjęcia działań związanych z ekoturystyką, edukacją ekologiczną, społeczną ochroną przyrody, lokalnymi produktami i dziedzictwem kulturowym (ekomuzea). Koordynatorem Szlaku Odry jest Fundacja Partnerstwo Doliny Środkowej Odry. Szlak stanowi przykład, w jaki sposób inicjatywa typu „greenway” może pomóc w wykorzystaniu profitów płynących z uczestnictwa w programie Natura 2000 zarówno dla środowiska naturalnego, jak też dla rozwoju społeczności lokalnych.
Głównym celem Szlaku Odry jest ukazanie turystom specyfiki przyrody obszarów nadrzecznych oraz mozaiki kulturowej ziem leżących nad Odrą – rzeką graniczną. Aby zrealizować to ambitne zadanie, wzdłuż osi głównej szlaku powstają liczne atrakcje turystyczne, np.:
1/ ścieżki edukacyjne, prezentujące bogate zasoby przyrodnicze Doliny Odry – starorzecza, łąki zalewowe, ujścia rzek, lasy łęgowe, naturalne siedliska cennych gatunków ptaków (jak łabędź krzykliwy, ruda i czarna kania, trzmielojad, żuraw, orzeł bielik itd.), Muzeum Łąki w Owczarach, Muzeum Bociana Białego w Kłopocie;
2/ ekomuzea prezentujące historię osadnictwa i rozwoju kultury w Dolinie Odry na przestrzeni wieków: czasy starożytne – Ekomuzeum Dymarki w Tarchalicach, wczesne średniowiecze – Ekomuzeum Osady Dziadoszan w Wietszycach, średniowiecze i barok – Ekomuzeum Cysterskie w Lubiążu i Ekomuzeum Średzkie w Środzie Śląskiej.
Smakosze docenią takie kulinarne specjały ze Szlaku Odry, jak konfitura z zielonych pomidorów, dżem z marchwi albo słynne, wielokrotnie nagradzane w konkursach patisony ze Ścinawy.
